Akrep Sokması
Akrep Sokması, Akrepler avlarını yakalamak ve kendilerini savunmak için iğnelerini kullanırlar. Geceleri avlanırlar ve provoke edilmedikçe veya kendilerini tehdit altında hissetmedikçe sokmazlar. Bütün akrepler iğnelerini bir savunma mekanizması ya da avını aciz hale getirmek için bir silah olarak kullanırlar. Ancak, akrebin türüne bağlı olarak, zehirlerinin insanlara etki gücü değişmektedir. Bütün akreplerin ortak noktalarından biri olan iğneleri, nörotoksik olan zehre sahiptir.
Bir akrep sokmasından sonra şiddetli veya orta şiddette bir ağrı yaşanabilir. Genelde ağrının şiddeti zamanla azalarak seyreder.
Akrep sokması yaşandıktan sonra yaygın belirtiler; iğnesini batırdığı alanda ağrı, karıncalanma, yanma ve uyuşma hissidir.
Akrep sokması belirtilerinin nedeni akrebin iğnesi aracılığıyla vücudumuza enjekte ettiği zehir ya da bilimsel adıyla protein toksinidir. Akrebin neden olduğu az ya da şiddetli belirtilerin hepsinin nedeni toksin yani akrep zehridir.
Toksin bir protein karışımından meydana gelir. Nörotoksin, protein inhibitörleri ve diğer etkenleri içerir. Akrep zehrinin içeriği türlerine göre ve avlanma şekillerine göre evrimleştiği düşünülmektedir. Literatürlere göre 2500 civarında akrep türünden 20-40 arası akrep insanlar için tehlikeli toksinlere sahiptir. Klorotoksin ve Maurotoksin akrep zehrinin içinde bulunan ve kanser tedavileri için kullanılan 2 etken maddedir.
Akrep Sokması İlkyardım
Öncelikle sakin olmanız gerekmektedir.
Akrebin soktuğu alanı ve etrafını temizleyebilirsiniz.
Sokulan yerin şişmesi sebebiyle dolaşım da bir sorun meydana gelmemesi için tüm takıları çıkarın.
Sokma bölgesine 10 dk arayla buz baskı uygulayın. Ve 10 dk ara verin. Bu şekilde tekrar edin .
Kesinlikle Yarayı kesmeyin veya emmeyin. Bu durum zehri vücuda yaymanıza ve kendinize de nüfuz etmenize sebep olabilir.
5 Yaşında veya daha küçük bir çocuk akrep tarafından sokulursa hiç beklemeden mutlaka hekime ve en yakın sağlık kuruluşuna danışın.
Akrep Sokması Belirtileri
Bir kişinin akrep sokmasından sonra ne yapması gerektiği akrep türüne ve belirtilerin şiddetine göre belirlenir.
Bir akrep sokmasının hafif belirtileri şunlardır;
- sokma yerinde karıncalanma, ağrı veya uyuşma
- Hiç şişme olmaz yada sınırlı bir alanda şişme meydana gelir
- Hiç cilt kızarması olmaz ya da sınırlı bir alanda kızarma meydana gelir.
- kol veya bacağın yukarı doğru hareket eden karıncalanma, ağrı veya uyuşma
- genellikle sadece yaklaşık 24 saat süren belirtiler
Ciddi semptomlar ortaya çıkarsa, sokmadan sonraki 2-3 saat içinde gelişirler. İlk ciddi semptom hızlı göz hareketleri veya kas seğirmesi olabilir. Diğer ciddi semptomlar ve komplikasyonlar şunları içerebilir;:
- sarsıntılı göz hareketleri
- vücutta kurdeşen ve şişlik
- Salya akması
- bulanık görme
- kas seğirmesi
- nöbetler veya titremeler
- nefes almada zorluk
- yutma güçlüğü
- konuşma bozukluğu
- ayakta durma zorluğu
- bilinçsizlik
- yüksek vücut ısısı
Türkiye de bu belirtilere sebep olabilecek iki akrep türü sarı akrep (ölüm avcısı) ve siyah akrep( yağ kuyruklu siyah akrep) tir. Bu iki akrep ölümcül zehre sahip olduğu için acil tıbbi müdahale gerekebilir. Özellikle Güney doğu Anadolu bölgesi ve kırsal alanlarda yaşayan vatandaşlarımızın ve sağlık kuruluşlarının bu durumlara karşı hazır olması gerekmektedir.
.
Akrep Sokması Öldürür mü?
Akrep sokmalarından sonra az da olsa anafilaksi adı verilen ciddi bir alerjik reaksiyonlar gelişebilir.
Bir akrep sokmasının en şiddetli belirtileri arasında vücutta uyuşma, yutma güçlüğü, kalın bir dil, bulanık görme, gezici göz hareketleri, nöbetler, salya ve köpüklenme ile zor nefes alma bulunur.
Bu belirtiler sahip kişi tıbbi acıdan bir acil durum vakasıdır. Gerekli müdahaleler zamanında yapılmazsa Ölüm meydana gelebilir.
*Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır ve konu ile şüpheleriniz varsa bir doktora başvurmanızı öneririz.
